Spelen

In de Griekse oudheid kwamen burgers regelmatig samen om wedstrijden met elkaar te spelen. De bekendste van deze panhelleense Spelen zijn de Olympische Spelen. Door wedstrijden met elkaar te spelen, leerden zij elkaar waarderen, leerden zij winnen en verliezen, en beoefenden zij de deugd moed.

Heeft spelen dus te maken met moedig zijn? Of eerder met rechtvaardigheid, omdat je kunt valsspelen en je aan de regels moet houden? Heeft spelen te maken met wedijveren, sporten, bewegen, je inspannen? Of gaat het juist om ontspannen, recreëren, speels zijn, je vermaken?

De Grieken organiseerden ook wedstrijden in de muziek. Spelen heeft namelijk ook te maken met de muzische kunsten. Wij spreken bijvoorbeeld van het bespelen van een muziekinstrument, het afspelen van een cd, toneelspelen en een speelfilm. De Grieken beoefenden de deugd maat in de muzische kunsten. Maat houden heeft te maken met opgeven en loslaten, maar ook met afstemmen op je omgeving. Denk bijvoorbeeld aan het spelen in een orkest of het zingen in een koor. Daarbij moet je goed luisteren naar de mensen om je heen.

Geldt dit ook voor spelen? Heeft spelen te maken met afstemmen op de ander? Met luisteren en volgen? Of kun je ook al spelend leiden? Of in je eentje spelen? En heeft spelen te maken met opgeven en loslaten, in niets te veel? Of is spelen juist een geschikte manier om je grenzen te leren kennen door juist het te veel op te zoeken? Heeft spelen te maken met wijsheid?

Tot slot zijn er nog veel meer aspecten van het mensenleven waarin spelen een rol speelt. Kinderen spelen buiten. Families spelen bordspelletjes. Je kunt de eerste viool spelen of met vuur spelen. Het volk kan afgeleid worden met brood en spelen. In liefdesrelaties kan er sprake zijn van overspel. En misschien iets te persoonlijk voor een sokratisch gesprek maar toch de moeite waard om over na te denken: een belangrijk deel van de menselijke seksualiteit is het voorspel.

Kortom, wat speelt er allemaal bij spelen? Wat verstaan wij daar allemaal onder, spelen?

Foto: Sokrates, gebeeldhouwd door W. V. Casey in 1950 en gefotografeerd door lentina_x, onder licentie CC BY-NC-SA 2.0